Սամվել Զուլոյան: Քչերին է ծանոթ այս անունը: Սակայն Վանաձորում շատերը նրան որպես հարբեցող ու գինեմոլ գիտեին, մյուսները նրան խելառ բանաստեղծ էին անվանում, որն իր հոգին սատանային ծախեց:
Ո՞վ չի տեսել հարբած Զուլոյին` շենքի պատին հենված: Նրան գիտեին բոլորը:
Իսկ նա միայնակ էր, ահավոր միայնակ: Մինչև վերջին օրն էլ նրա միակ զրուցակիցները եղել են ձեռքի անդավաճան ծխախոտն ու գինու գավաթը, որից ասես կում առ կում կուլ էր տալիս կյանքի դառնությունն ու դուրս թափում ճերմակ թղթի «անսեռ դեմքին»:
Գրում էր: Հարբած, կիսամեռ վիճակում էլի գրում էր և նորից խմում, որ մոռանա գրածը: Ինքն իր թշնամին էր, ինքն իր սարսափը, կարծես մի դև էր նստել նրա ոսկրացած կրծքում և կրծում էր սպիացած սիրտը:
Այդ բուռն, հակադրանքներով լի խառնվածքը ծնեց բանաստեղծի մի հիասքանչ շարք` «Ինձնից մինչև ես»: Այն հրատարակվեց 1996թ.: Հաջորդ ժողովածուն, որի համար Զուլոն այնքան երկար էր ընտրում բանաստեղծություններ, նա չհասցրեց տեսնել: Այն լույս տեսավ 2003թ.` նրա մահից հետո, ընկերների և մտերիմների աջակցության շնորհիվ և ընդհանուր համաձայնությամբ անվանվեց «Մարդը պատի վրա», որովհետև Զուլոն ինքը հաճախ ասում էր, որ իր կյանքը նման է այս աշխարհն անդրաշխարհից բաժանող պատի վրա ապրողի կյանքին:
2000թ. մի առավոտ նրան գտան իր երկրորդ կնոջ պատուհանների տակ ընկած: Վանաձորը խշշում էր բամբասանքով (նույնիսկ նրա առաջին կինը պնդում էր, որ Զուլոն սերտ կապեր ուներ սատանայի հետ): Մարդիկ ասես երկար սպասում էին նոր թեմայի` իրենց լեզուները քորելու համար: Նրանք համոզված էին, որ վերջն այդպիսին էր լինելու, և Զուլոն արդարացրեց նրանց սպասումները…
Ինքնասպանությունից քիչ առաջ այսպիսի քառատող էր գրել.
Ասես ինքը կողքից տեսել էր սեփական մահը:
Մեռավ վերջին «աշնանային պոետը», սակայն հոգին նրա շարունակում է ապրել «պատի այս կողմում»` իր Անձրևող սիրո քաղաքում, ինչպես նա անվանեց իր սիրելի Վանաձորը:
Սամվել Զուլոյանը ծնվել է 1956թ. Կիրովականում (այժմ Վանաձոր): Ավարտել է տեղի մանկավարժական ինստիտուտի լեզվի և գրականության ֆակուլտետը: Առաջին անգամ տպագրվել է 1979թ. «Ավանգարդ» թերթում: Պարբերաբար տպագրվել է հանրապետական մամուլում:
Հայաստանի Գրողների միության անդամ է 1995-ից:
1996-2000թթ. եղել է ՀԳՄ Լոռու մարզային բաժանմունքի նախագահը:
Վախճանվել է 2000թ.:
